Η Έλλειψη επικοινωνίας στην εποχή μας! από την Φαίη Ρέμπελου

Γεννήθηκα κατά την δεκαετία του’80. Εποχή της μεταπολίτευσης και μεταιχμιακή για πολλές αλλαγές-την εποχή της… “Αλλαγής”, δεν είναι τυχαίο-και εξελίξεις.

Κατ’ αρχήν, σύγχρονο με εμένα, αλλά πρωτόγνωρο για τους παλαιότερους, ξεφύτρωσε ένα νέο μέσο επικοινωνίας: Η τηλεόραση. Με τα δυο της κανάλια στην αρχή, και την αποκρατικοποίηση και είσοδο της στην ελεύθερη αγορά την επόμενη δεκαετία του ’90.

Μια εικόνα της παιδικής μου ηλικίας, που θυμάμαι έντονα, είναι εμάς τα τρία παιδιά (εμένα, την αδελφή μου και την παιδική μας φίλη που είχαμε εντάξει ως αναπόσπαστο μέλος της…”συμμορίας”) να παίζουμε το αγαπημένο μας παιχνίδι των μεταμφιέσεων. Απ’ ότι φαίνεται, είχαμε εφεύρει το “θεατρικό παιχνίδι” στο σπίτι, πολύ προτού εφαρμοσθεί σαν παιδαγωγική μέθοδος στους παιδικούς σταθμούς και τα σχολεία. Χόμπυ μας, λοιπόν, να μεταμφιεζόμαστε κρυμμένες κάτω απ’ το τραπέζι, ντυμένες φίρδην-μίγδην με ό,τι βρίσκαμε, και να ξεπηδάμε πάνω απ’ τις πλάτες των μεγάλων γελώντας και σατιρίζοντας τα αστεία…”χούγια” τους.

Μόνο που εκείνοι… καθόλου δεν ενοχλούνταν. Γιατί καθόντουσαν στις καρέκλες τους στη σειρά μπροστά από -τι άλλο;-την τηλεόραση. Και η προγιαγιά στην άκρη, να κάθεται με την πλάτη της γυρισμένη ανάποδα σα για να τους έχει… ενώπιον-τον περισσότερο  καιρό βουβή,  να σχολιάζει πότε-πότε: “Αμάν, τι πάθατε όλοι μ’ αυτό το χαζοκούτι;”

“Ποτέ άλλοτε οι στέγες των σπιτιών μας δεν ήταν τόσο κοντά και οι καρδιές μας τόσο μακριά”, διδασκόμασταν παράλληλα τους στίχους του Τάσου Λειβαδίτη στο μάθημα των Νέων Ελληνικών στο σχολείο.

Όμως, “έχουν περάσει όλ’ αυτά, πάει καιρός πολύς”, όπως αναφέρει στον Παλιάτσο και το Ληστή του ο Bob Dylan (All along the Watchtower). Τώρα, στην εποχή της διαδραστικής επικοινωνίας, κατά την οποία το Internet φαίνεται να έχει αντικαταστήσει την τηλεόραση, και των social media, το…”χαζοκούτι” έχει μεταφερθεί πια στις οθόνες των κινητών μας, προσπαθώντας, συν τοις άλλοις, να υποκαταστήσει-πλην της επικοινωνίας- όλο και περισσότερες ανάγκες μας: Αγορές, ενημέρωση, έρευνα, μόρφωση, φιλίες, ακόμη και…. φλερτ με το άλλο φύλο ή/και αναζήτηση ερωτικού συντρόφου!

“Πως περάσατε χθες στη βραδινή έξοδο;”
“Καλά μωρέ, μόνο που μιας φίλης της χάλασε το κινητό και ήμασταν υποχρεωμένοι που και που να της μιλάμε” (!) (Γνωστό…..ανέκδοτο του fb).

Και η … επικοινωνία όλο και συρρικνώνεται! Από την γειτονιά, τις αλάνες, τα μπαράκια, την ταβέρνα, σε μια ολοένα και μικρότερη οθόνη, με ολοένα και περισσότερες εφαρμογές, κι εμάς να έχουμε σχεδόν φτάσει στο σημείο να πιστεύουμε πως θα μας καλύψει πια όλες μας τις ανάγκες!

Τι γίνεται όμως με τον “μη θωρακισμένο” και μη προσκολλημένο σε μια οθόνη άνθρωπο; Που του αρέσει να συνομιλεί , να συντροφεύεται, να εργάζεται, να ζει; Με τον άνθρωπο που -ίσως φτάσαμε και σε τέτοια σημεία-είναι ακόμη υγιής και ζωντανός; Μήπως αυτός ο άνθρωπος κινδυνεύει να χαρακτηριστεί περίεργος; Και ακολούθως, μήπως στις μέρες μας το φυσιολογικό και όχι το άρρωστο στοχοποιείται; Μήπως θεωρείται η αποχή από τα social media ή από ορισμένες λειτουργίες τους και ως ένα είδος….”κοινωνικής απομόνωσης” και “έλλειψης επικοινωνίας”; Δεν είναι παράλογο, αφού αυτά είναι πλέον το κυρίαρχο μέσο επικοινωνίας. Μήπως “Ο φόβος μπροστά στην ελευθερία” που ερευνούσε γύρω στα 70’ς στο ομότιτλο βιβλίο του ο ψυχολόγος και κοινωνιολόγος Έριχ Φρομ πρέπει να αντικατασταθεί από τον “Φόβο μπροστά στην ψυχική υγεία”; Δεν ξέρω. Ας αναρωτηθούμε.

Εγώ πάντως θα κλείσω αυτό το άρθρο με μια στροφή από το ποίημα “Το όνειρο του Ρεμπώ” του φίλου μου και ποιητή Χρήστου Ζυγομαλά , που έφυγε από κοντά μας πρόσφατα, από τη μοναδική μα εξαίσια ποιητική συλλογή-παρακαταθήκη του “Cantos Desperados”.

Είμαι μια υγιής παραφωνία
μέσα σε μιαν άρρωστη κοινωνία
και παριστάνω τον άρρωστο κι εγώ
χωρίς να έχω πυρετό
για να μην παρεξηγηθώ.

Φαίη Ρέμπελου, Συγγραφέας,
Έχει εκδώσει την ποιητική συλλογή “Σχέδιο απόδρασης” και τη συλλογή διηγημάτων “Όλα είναι κύκλος”, έχει συμμετάσχει στις ποιητικές ανθολογίες “Γεια σ’ αγαπώ αντίο” με την ποιητική ομάδα “ο κύκλος των…”, Με το Π της ποίησης” με την ποιητική ομάδα “Νήματα μνήμης” και συλλογή διηγημάτων “Ραγισμένος χρόνος, μύθοι εναλλακτικής ιστορίας”