Στην σύγχρονη εποχή παρατηρούμε πολλές γυναίκες, που έχουν περάσει συνήθως την πρώτη νεότητα (18-28) να είναι μόνες τους. Αυτό οφείλεται ή εξηγείται από πάρα πολλές αιτίες…
Καταρχήν, με την γυναικεία χειραφέτηση και απελευθέρωση έπαψε ο θεσμός του γάμου να είναι καταναγκαστικός (δεν ξέρω βέβαια κατά πόσο είναι ψυχαναγκαστικός, αλλά οκ, μέσα στην φύση είναι κι αυτό, τι να κάνουμε.) Έπαψε πάντως να είναι κοινωνικά καταναγκαστικός και επιβλητικός. Οι γάμοι από συνοικέσιο ή συμβιβασμό έχουν σχεδόν καταργηθεί, ενώ οι σχέσεις έχουν πια καταστεί ελεύθερες. Νικητής σ’ όλο αυτό το πλαίσιο θα περίμενε κανείς να είναι ο έρωτας, πόσο μάλλον όταν είναι ελεύθερος! Κι όμως, τόσες γυναίκες μόνες, και γενικότερα…πολύ μοναξιά.
Καταρχήν, όσο κι αν οι σχέσεις έχουν απελευθερωθεί από κάποια (ερωτικά κυρίως) ταμπού, δεν έχουν απελευθερωθεί από τα κοινωνικά στερεότυπα. Είναι δηλαδή σα να λέμε πως καθώς άλλαξε η εποχή δεν ξεπεράστηκαν, αλλά απλώς άλλαξαν …..και τα ταμπού.
Ας δούμε λοιπόν το θέμα κατ’ αρχήν, στυγνά., “μπακάλικα” κι ορθολογιστικά, γιατί, εντάξει, δεν ζούμε σε μια κοινωνία μόνο ρομαντικών και αγγέλων, υπάρχουν κι αυτά.
Τι ζητάει λοιπόν ο μέσος άνδρας από μια γυναίκα, σήμερα;;
-Να είναι νέα ή σχετικά νέα ώστε να μπορεί να του κάνει παιδιά (σήμερα που το όριο τεκνοποίησης έχει παραταθεί λόγω σπουδών, μεταπτυχιακών, καριέρας κτλ της γυναίκας, άντε βαριά μέχρι τα 35.)
-Να είναι όμορφη ή τουλάχιστον αρκετά εμφανίσιμη. Έτσι επικυρώνει το status του, την κοινωνική του εικόνα.
-Να βγάζει και αυτή από την δουλειά της χρήματα (σου λέει, έτσι είναι κυρία μου! Ανεξαρτησία δεν θέλατε; Αναλάβετε τώρα κι εσείς (και) τα οικογενειακά βάρη!)
Βλέπουμε λοιπόν ότι ειδικά στο δεύτερο κριτήριο, δεν φαίνεται να έχει, στη σύγχρονη εποχή, ξεπεραστεί η αντικειμενοποίηση των γυναικών, απλά έχει αλλάξει το βασικό μοτίβο: Από την καλή και σεμνή σύζυγο-νοικοκυρά πάμε στη σύζυγο-μοντέλο που θα προσδώσει ως ντίβα κύρος και prestige στον άντρα της, σύμφωνα με τα πρότυπα του κυρίαρχου life style.
Ωστόσο κάτι παρόμοιο μπορούμε να πούμε και για τις ίδιες τις γυναίκες: Με την χειραφέτηση και κυρίως την επέκταση της προόδου και της δράσης τους σ’ όλους τους τομείς (σπουδές, καριέρα, επιτυχία), άρχισαν να θέτουν κι αυτές πολύ υψηλά standards και να έχουν από τους άντρες πολλές απαιτήσεις, αντικειμενοποιώντας πλέον κι αυτούς: Χρήματα, σπουδές, επιτυχημένη καριέρα κτλ. Σ’ αυτό το σημείο θα ήθελα να κάνω την παρατήρηση ότι την γυναίκα, αν και δεν είναι απαραίτητα πιο συναισθηματική απ’ τον άντρα, την ενδιαφέρει περισσότερο μέσα στην σχέση και το ερωτικό κομμάτι, καθώς και άλλες αληθινές ποιότητες (όχι απολιθωμένα στερεοτυπικά standards) του άντρα όπως ο χαρακτήρας, το αν της εμπνέει εμπιστοσύνη κτλ.
Κι όμως, κουβαλάνε ακόμη και τις παραπάνω πεποιθήσεις προφανώς γιατί επηρεάζονται έντονα από την οικογένειά τους, ένας θεσμός πολύ δυνατός στην χώρα μας και κυρίως την άλλη γυναίκα: Τη μάνα τους. Ναι, εκείνη που, λόγω ηλικίας έχει πια ξεπεράσει το ζήτημα της χημείας και του σεξ, και πιστεύει ότι αυτό της δίνει το δικαίωμα να υπολογίζει αλλιώς τα πράγματα εκ μέρους του…..ξενοδόχου.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο το γεγονός και πολλοί άντρες εκτός των …..πολύ υψηλών προσόντων και προδιαγραφών που τους απαιτούν να μένουν επίσης μόνοι, και πολλοί απ’ αυτούς να καταφεύγουν στις γυναίκες των άλλων χωρών του βαλκανικού και ανατολικού μπλοκ που ζητούν λίγα και δίνουν πολλά.
Φυσικά το θέμα εδώ είναι πως η κατάλληλη για τον καθένα και την καθεμιά μας σχέση δεν βασίζεται σε πρότυπα, στερεότυπα και προδιαγραφές. Ο αληθινός έρωτας και η αγάπη τα υπερβαίνουν όλα αυτά, καθώς επίσης δεν είναι όλοι οι άνθρωποι υπολογιστές και συμφεροντολόγοι.
Ένας άλλος λόγος πολύ ιδιαίτερος που κάποιες γυναίκες μένουν μόνες τους είναι ότι κολλούν στον πρώτο τους έρωτα. Ναι, σίγουρα ο πρώτος έρωτας, η πρώτη αγάπη, είναι δυνατή, πόσο μάλλον όταν έλαβε χώρα και χρόνο στην πρώτη μας νεότητα, όταν όλα γύρω ήταν, ή τα βλέπαμε, ρόδινα, όταν ήμασταν ερωτευμένοι με τα πάντα, με την ζωή, με τον ίδιο τον έρωτα που εύκολα θα αντικατοπτρίζαμε στον πρώτο άντρα που μας κίνησε τη συγκίνηση και το ενδιαφέρον…..
Όταν λοιπόν αυτή η πρώτη σχέση, μαζί με το “γλυκό πουλί της νιότης”, φτάνει στο τέλος της τα πράγματα αρχίζουν να γίνονται ή να μας φαίνονται δύσκολα. Για την ακρίβεια, στην αρχή, βουνό. Είναι σα να πρέπει να πλεύσεις ανάμεσα σε χιλιάδες ξέρες, παγόβουνα και θαλάσσιους κινδύνους για να φτάσεις στο νησί των ονείρων σου, στην Ιθάκη του Οδυσσέα ή του Καβάφη.
Να εύχεσαι άραγε να είναι μακρύς ο δρόμος;
Δεν ξέρω. Θα απαντήσω με μια παροιμία των αρχαίων ημών προγόνων: “Ουδέν κακόν αμιγές καλού”.
Τέλος, θέλω να γράψω ότι, ναι, για τους λόγους που αναφέραμε και σίγουρα και πολλούς άλλους, πολλές γυναίκες στη σημερινή εποχή είναι, ναι, μόνες τους. Αυτό είναι ένα γεγονός.
Όμως άραγε είναι απαραιτήτως κακή η μοναξιά; Ή, για να το θέσω διαφορετικά, κάνει πάντα καλό μια σχέση;
Η απάντησή μου είναι πως όχι (εκτός βέβαια αν θεωρήσουμε ως καλό και το πάθημα που γίνεται μάθημα). Μια σχέση μπορεί να σε πάει στην Κόλαση ή στον Παράδεισο. Εκεί που είσαι στη μέση, στο ζενίθ ή στο ναδίρ. Να σε οδηγήσει στο πολυπόθητο νησί των ονείρων σου ή να σε φουντάρει στον βυθό. Από το ένα στο δύο ή…..στο μείον ένα.
Και βέβαια, σκοπός δεν είναι όσες είμαστε μόνες να χάσουμε και τον εαυτό μας, το μόνο δηλαδή που έχουμε, αλλά να πάμε από τη μοναξιά στην δυαδικότητα…..τη συντροφικότητα, τον αλληλοσεβασμό, το μοίρασμα.
Και το εύχομαι σε όλες όσες είμαστε μόνες αυτόν τον καιρό ολόψυχα.
Φαίη Ρέμπελου, Συγγραφέας,
Έχει εκδώσει την ποιητική συλλογή “Σχέδιο απόδρασης” και τη συλλογή διηγημάτων “Όλα είναι κύκλος”, έχει συμμετάσχει στις ποιητικές ανθολογίες “Γεια σ’ αγαπώ αντίο” με την ποιητική ομάδα “ο κύκλος των…”, Με το Π της ποίησης” με την ποιητική ομάδα “Νήματα μνήμης” και συλλογή διηγημάτων “Ραγισμένος χρόνος, μύθοι εναλλακτικής ιστορίας”

Comments are closed.